Bồ Kết

Đặc điểm tự nhiên

Bạn đã nghe về quả bồ kết chưa? Đây là một loại cây thú vị. Loài cây này có nhiều tên gọi khác nhau. Ở Việt Nam, nó được gọi là Bồ Kết. Một số tên gọi địa phương khác bao gồm tạo giáp và tạo giác. Người Campuchia gọi nó là man khét. Tên khoa học của nó là Gleditschia australis. Nó cũng được biết đến với tên gọi Gleditschia sinensis. Cây này thuộc họ Caesalpiniaceae.

Bộ phận cây Bồ Kết

Cây bồ kết cung cấp nhiều bộ phận có giá trị dược liệu. Các bộ phận này bao gồm trái, hạt, và gai.

Các Bộ Phận Dược Liệu

• Trái (Tạo Giác / Fructus Gleditschiae): Đây là trái chín khô.
• Hạt (Tạo Giác Tử / Semen Gleditschiae): Đây là hạt từ trái chín khô.
• Gai (Tạo Thích / Spina Gleditschiae): Đây là gai từ thân cây. Chúng được phơi khô hoặc thái lát và phơi khô.

Đặc Điểm Thực Vật

Cây bồ kết là một loại cây lớn, cao từ 6-8 mét. Thân cây có gai phân nhánh, dài từ 10-15 cm. Lá của nó là lá chét. Cuống lá có lông. Chúng có rãnh dọc. Có từ 6 đến 8 cặp lá chét. Lá chét hình bầu dục, trung bình dài 25mm và rộng 15mm.

Hoa màu trắng, có thể là đơn tính hoặc đa tính. Chúng mọc thành chùm giống như chóp. Quả có chiều dài từ 1-12 cm và rộng từ 15-20 mm. Quả có thể cong hoặc thẳng. Vỏ quả mỏng, nhưng khu vực chứa hạt phình ra. Bề mặt quả được phủ một lớp bột màu xanh nhạt. Bên trong có 10-12 hạt. Hạt dài 10mm, rộng 7mm và dày 4mm. Màu sắc hạt là vàng nhạt hoặc nâu nhạt. Một lớp thịt màu vàng nhạt bao quanh hạt. Mùa thu hoạch bồ kết là từ tháng 10 đến tháng 11.

Phân Bố, Thu Hoạch và Xử Lý Cây Bồ Kết

Cây bồ kết mọc hoang dã và cũng được trồng. Nó xuất hiện ở nhiều tỉnh miền Bắc Việt Nam và cũng có mặt ở miền Nam Trung Quốc. Riêng đảo Cát Bà có tới 40.000 cây, cho sản lượng khoảng 40 tấn bồ kết hàng năm.

Quả bồ kết chín vào tháng 10-11. Sau đó, chúng được thu hoạch và phơi khô hoặc nướng. Quả mới hái thường có màu xanh hoặc vàng và chuyển sang màu đen bóng khi khô.

Gai bồ kết có thể được thu hoạch quanh năm, nhưng thời điểm tốt nhất là từ tháng 9 đến tháng 3. Chúng được phơi khô hoặc thái lát tươi trước khi phơi.

Thành Phần Hóa Học

Quả bồ kết Việt Nam chứa saponin tinh khiết với hiệu suất 10%, được ghi nhận lần đầu vào năm 1961. Saponin này không có mùi vị và gây hắt hơi mạnh. Khi tiếp xúc với axit sulfuric đặc, nó chuyển sang màu vàng, sau đó đỏ và tím. Đây được gọi là phản ứng Kobert. Phản ứng Lieberman cho thấy vòng màu tím và lớp trên chuyển sang màu xanh. Với axit trichloroacetic nóng, nó có màu vàng và sau đó chuyển sang màu đỏ. Nhiệt độ nóng chảy của nó là 198-202°C. Quay quang học là -32%. Chỉ số tan máu là 33.000 đối với máu bò. Saponin này tan trong cồn và nước.

Kết quả

Phân giải saponin này tạo ra sapogenin, kết tinh thành các kim hình sao. Nó không tan trong nước, nhưng tan trong ether, cồn và chloroform. Nhiệt độ nóng chảy của nó là 298-301°C và cho phản ứng Lieberman. Lượng sapogenin thu được từ quả bồ kết là 3%.

Năm 1929, một tác giả người Nhật đã tách được gleditsaponin, một saponin triterpenic từ cây bồ kết Nhật Bản, với hiệu suất 10%. Saponin này có khả năng phân giải để tạo ra gleditsapogenin và glucose, cũng như có arabinose. Chỉ số tan máu của gleditsapogenin là 75.000, áp dụng cho máu dê.

Năm 1963, Bùi Đình Sang đã chiết xuất saponin và phát hiện enzyme peroxidase, cùng với hai chất tinh thể chưa xác định khác.

Năm 1969, Ngô Thị Bích Hải đã chiết xuất được 8 flavonoid từ quả bồ kết Việt Nam, cùng với 7 hợp chất triterpenic khác.

Trong số 8 flavonoid, có 5 flavonoid được tinh chế và xác định là luteolin, saponaretin, vitexin, homoorientin và orientin.

Các aglycone của các hợp chất triterpenic được xác định là axit oleanolic và axit echinoxystic. Các loại đường được tìm thấy bao gồm xylose, arabinose, glucose và galactose.

Ngoài ra, một saponin mới cũng được chiết xuất và được đặt tên là australoside.

Dược Lý

Các nghiên cứu ban đầu cho thấy những đặc tính của cây bồ kết. Hỗn hợp flavonoid và saponaretin thể hiện hoạt tính kháng virus. Hỗn hợp saponin từ bồ kết có tác dụng chống lại trichomonas âm đạo. Hỗn hợp saponin và flavonoid giúp giảm đau.

Năm 1954, các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã báo cáo kết quả rằng nước sắc bồ kết có tác dụng long đờm.

Việc tiêm gleditsapogenin tĩnh mạch đã được thử nghiệm. Liều lượng 40-47mg/kg đã được tiêm cho thỏ và cho thấy liều này gây tử vong.

Công Dụng và Liều Dùng

Nước bồ kết được sử dụng để gội đầu. Nó cũng có thể giặt lụa và len, ngăn ngừa ố vàng. Ngoài việc chiết xuất saponin, nó còn điều trị nhiều bệnh khác nhau.

Công Dụng Truyền Thống

Theo các tài liệu cổ, bồ kết (đã bỏ hạt, cháy hoặc nghiền thành bột) có các đặc tính như sau: nó có vị cay, mặn, và ấm. Nó hơi độc và tác động lên kinh lạc phổi và đại tràng. Nó giúp mở thông lỗ chân lông và đẩy đờm ra ngoài. Nó cũng tiêu diệt ký sinh trùng và gây hắt hơi. Bồ kết chủ yếu điều trị đột quỵ phong, giúp trị chứng hàm cứng, hỗ trợ tiêu hóa và hen đờm. Nó giảm sưng và cải thiện thị lực, đồng thời tăng cường tinh thần.

Liều dùng hàng ngày là từ 0.5 đến 1g, sử dụng dưới dạng bột hoặc dạng cháy. Ngoài ra, có thể sử dụng dưới dạng sắc thuốc.

Hạt bồ kết, theo tài liệu cổ, có vị cay và ấm. Chúng không độc, giúp hỗ trợ tiêu hóa. Chúng điều trị táo bón và mụn nhọt, liều dùng là 5-10g dưới dạng sắc thuốc.

Gai (tạo thích) có vị cay và ấm. Chúng không độc, có tác dụng điều trị các vết thương ác tính, giải quyết nhọt và thúc đẩy tiết sữa. Liều dùng là 5-10g dưới dạng sắc thuốc.

Ứng Dụng Hiện Đại

Một số bệnh viện hiện đang sử dụng bồ kết. Nó giúp thông ruột, điều trị táo bón sau phẫu thuật và hỗ trợ trong trường hợp tắc ruột. Phương pháp này đã cho thấy kết quả tích cực và có thể được sử dụng cho cả trẻ em và người lớn.

Hiệu quả thường xuất hiện trong vòng 5 phút. Phương pháp thực hiện đơn giản: lấy 1/4 quả bồ kết, nướng cho đến khi có màu vàng. Tránh việc cháy hoặc nướng chưa đủ. Bỏ hạt và xay thành bột mịn.

Nhúng một ống thông, được bôi trơn bằng vaseline hoặc dầu, vào bột. Cho ống vào 3-4 cm vào hậu môn. Lặp lại 3-4 lần. Hiện tượng đi tiêu xảy ra trong vòng 2 đến 5 phút. Một số bệnh nhân sau phẫu thuật có thể bị đau bụng kéo dài, đầy hơi và buồn nôn, thậm chí nôn ra máu.

Phương pháp này có thể mang lại sự relief ngay lập tức. Việc đi tiêu và thoát khí diễn ra trong vòng 2 phút, và một số bệnh nhân thậm chí đã thải ra tới 500 giun.

Chất Lượng và Cung Cấp Bồ Kết

Dien Bien Agri là nhà sản xuất và cung cấp hàng đầu các sản phẩm bồ kết tại Việt Nam. Khu vực nguyên liệu của chúng tôi rộng lớn nằm ở Điện Biên, nổi tiếng với sản phẩm chất lượng cao. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi đảm bảo kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu lựa chọn, chế biến đến đóng gói. Do đó, các sản phẩm bồ kết của chúng tôi luôn đạt chất lượng cao. Chúng tôi cũng cung cấp nguồn cung dồi dào với chi phí thấp.

Đọc thêm: 5 things to know about Black Locust of Dien Bien Agri

Liên hệ để biết thêm chi tiết:

Tel/WhatsApp: +84.973.447.926.

Email: [email protected]

Add: Thanh Minh Commune, Dien Bien City, Vietnam

Factory: Bai Dai Village, Tien Xuan Commune, Thach That District, Ha Noi City, Vietnam